Co to biopsja tarczycy?
Biopsja tarczycy to zabieg diagnostyczny, który polega na pobraniu z gruczołu tarczowego materiału biologicznego w postaci zmienionych chorobowo tkanek, by mogły one zostać poddane badaniu mikroskopowemu (cytologii). Taka metoda pobrania służy wykrywaniu różnego rodzaju zmian – od zapalnych po nowotworowe, np. torbieli, guzów, chłoniaków. W pierwszej kolejności wykonywana jest biopsja cienkoigłowa tarczycy (a ściślej: biopsja aspiracyjna cienkoigłowa celowana – BACC), jeśli jednak jej wyniki nie pozwalają na postawienie pewnej diagnozy, przeprowadza się bardziej inwazyjną biopsję gruboigłową.
Jak wygląda biopsja tarczycy?
Podczas biopsji cienkoigłowej tarczycy, wykonywanej gdy pacjent pozostaje w pozycji leżącej, z głową odchyloną do tyłu, lekarz pozyskuje materiał do analizy przy użyciu igły o średnicy zaledwie 0,4 mm, czyli cieńszej niż przy pobieraniu krwi do badań laboratoryjnych (standardowa igła ma średnicę 0,7–0,8 mm). Lokalizuje cel z dużą precyzją dzięki aparatowi ultrasonograficznemu, którego głowica w tym samym czasie jest przykładana do szyi pacjenta. Na monitorze widać obraz USG tarczycy i wszelkie nieprawidłowości w jej strukturze. Igła trafia więc dokładnie tam, skąd trzeba pobrać zmienioną tkankę. W trakcie nakłuwania szyi nie wolno się poruszać, mówić, przełykać śliny, napinać mięśni, kaszleć ani żuć gumy.
Pozyskany materiał, po utrwaleniu na szkiełkach mikroskopowych, zostaje przesłany do laboratorium diagnostycznego, gdzie ocenia go patomorfolog. Gdy lekarz pobierze próbkę, uciska gazikiem miejsce nakłucia tak samo jak po pobraniu krwi i opatruje miejsce wkłucia.
Przygotowanie do badania
Przed przystąpieniem do badania należy:
- Poinformować lekarza o chorobach współistniejących (prosimy o zabranie wcześniejszych wyników badań oraz ewentualnych wypisów ze szpitala).
- Poinformować lekarza o przyjmowanych lekach.
- acenokumarol, warfaryna (Acenocumarol, Sintrom, Warfin): stosowanie tych leków nie stanowi bezwzględnego przeciwwskazania do BACC; można rozważyć przejście na heparynę drobnocząsteczkową.
- heparyna drobnocząsteczkowa (Clexane, Neoparin. Fragmin, Fraxiparine, Fraxodi): konieczne zachowanie przerwy 8 godzin.
- dabigatran (Pradaxa): konieczne zachowanie przerwy 12 godzin.
- rywaroksaban (Xarelto): konieczne zachowanie przerwy 24 godziny.
- klopidogrel (Agregex, Areplex, Carder, Clopidix, Clopidogrel, Grepid, Pegorel,
Plavix, Plavocorin, Trombex, Vixam, Zyllt) prasugrel (Efient), tikagrelol (Brilique): jeżeli ze względów kardiologicznych przeciwwskazane jest odstawienie leku, to w razie bezwzględnych wskazań dopuszcza się biopsję tarczycy u chorego stosującego klopidogrel. Przejście na heparynę drobnocząsteczkową nie jest uzasadnione ze względu na odmienny mechanizm działania - leki dozwolone: kwas acetylosalicylowy w dawkach do 0,3 g, niesteroidowe leki przeciwzapalne.
- Poinformować lekarza o ewentualnym uczuleniu na środki dezynfekcyjne.